Vooraf
Waarschijnlijk is het geloofsgesprek net zo oud als de kerk. Tot aan de dag van vandaag verzamelen gelovige mensen zich in huiskamers of kerkzaaltjes om met elkaar te spreken over de dingen in hun leven die er werkelijk toe doen. In openheid en vertrouwen wordt er gedeeld, meegeleefd en meegeloofd. Ook in mijn thuisgemeente in Schoonhoven komen al jaren groepjes gemeenteleden samen om met elkaar rondom de Bijbel te spreken over geloof en leven.
Iedere groep heeft zijn eigen karakter. In de ene groep wordt naast het gesprek veel en graag
gezongen, in de andere groep houdt men het bij een moment van stilte en gebed. De ene groep is handig met digitale hulpmiddelen, in een andere groep wordt met regelmaat door de boekenkast gegaan om een mooi citaat of een mooi gedicht te vinden om met de anderen te delen.
Maar hoe verschillend al deze groepen ook zijn, ze vinden elkaar in het verlangen om met elkaar over geloof en leven te spreken, waarbij een belangrijke rode draad de vraag is hoe je in deze tijd christen kunt zijn. En hoe verschillend deze groepen ook zijn, ze hebben met elkaar gemeen dat ze allemaal in de afgelopen tijd een ontmoeting gehad hebben met Prediker. Enthousiast en kritisch is er met het materiaal dat nu voor u ligt, gewerkt.
Vreemde eend
Het boek Prediker is eigenlijk een wat vreemd eend in de bijbelse bijt, met een unieke toon en taal. Sommige van onze groepsleden verzuchtten dat ze zijn tekst soms wel ‘zwaar’ vonden. Er vielen zelfs woorden als ‘depressief’ en ‘cynisch’. Het boek is doorspekt met zegswijzen die ons vreemd zijn en diepe, filosofische beschouwingen.
Toch kijken onze groepsleden terug op zeer goede ontmoetingen rondom het werk van deze auteur. Want ondanks alles is Prediker een goede gesprekspartner. Niet alleen omdat er zeer veel onderwerpen aan de orde komen, maar ook omdat de zaken die hij bespreekt ons moderne leven raken. Hoe meer we lazen en bespraken, hoe beter we Prediker leerden kennen.
De opzet van de handreikingen
De veertien suggesties voor gesprek die u hier vindt zijn steeds rond hetzelfde stramien opgebouwd. Eerst is er een inleidend stukje tekst, waarin soms ook vragen worden gesteld. Dan volgt het lezen van een bijbelgedeelte, enkele onderwerpen die aan de tekst raken, en een afsluitende vraag of opdracht.
Tussen de gespreksvragen door staat af en toe een stukje achtergrondinformatie.
Bij ieder hoofdstukje is ook de bijbeltekst zelf toegevoegd (uit de Nieuwe Bijbelvertaling), zodat er niet alleen meegelezen maar ook meegestreept of –geschreven kan worden. De eerste bijeenkomst wijkt hier enigszins van af: deze bijeenkomst is bedoeld om kennis te maken met Prediker en met elkaar.
Alle handreikingen bevatten lied-, lees-, luister- en gebedsuggesties. De handreikingen zijn niet bedoeld om een exegetische uitleg van het bijbelboek Prediker te geven. Hoewel het lezen van de tekst de nodige verdieping kan geven en er van alles in kan worden ontdekt, zijn de handreikingen geen bijbelstudies. Wel zijn ze een aanzet om met en over Prediker in gesprek te gaan. Wij vanuit onze tijd, en hij vanuit zijn tijd.
Voor de gespreksleider
Het is aan te raden dat iemand tijdens de bijeenkomst als gespreksleider/ -begeleider optreedt. Voor hem of haar hierbij de volgende tips:
- Neem de vrijheid om op eigen wijze met dit materiaal te werken. U kunt soms kiezen voor een andere volgorde, voor het overslaan van bepaalde thema’s, voor het inlassen van een pauze, enz.
- Sommige bijeenkomsten vergen (bescheiden) voorbereiding, het is dus aan te raden voordat de gespreksbijeenkomst plaatsvindt de aangegeven tekst even door te nemen.
- Als de groep van zingen houdt, bedenk dan van tevoren wat u wilt zingen. Misschien is een van de liedsuggesties helpend, kan er meegezongen worden vanuit een liedboek of vanaf een You Tube filmpje, enz. Voor groepen die niet zo van zingen houden kan het een suggestie zijn om een van de aangegeven liederen te luisteren via een tablet, laptop of pc.
- In onze ervaring is het heel interessant gebleken om de tekst in verschillende vertalingen te lezen. Stimuleer bij de deelnemers dus gerust het meenemen van een eigen bijbel.
- De aangegeven gebedsuggesties zijn niet uitputtend. Uit het gesprek zal nog veel meer naar voren komen dat u mee kunt nemen in gebed.
- Soms worden er voorbeelden van gebeden gegeven die u zou kunnen bidden. U kunt natuurlijk ook de bijeenkomsten besluiten met kringgebed, of met een moment stilte, bijvoorbeeld afgesloten met een Onze Vader.
- Als u in de loop van de bijeenkomst merkt dat het wat lastig is om de vragen met de hele groep te bespreken, varieer dan eens in de manier van beantwoorden. Laat de deelnemers bijvoorbeeld in groepjes van twee of drie uit elkaar gaan en vraag hen zelf met de vragen/een bepaalde vraag aan de slag te gaan. Na een tijdje kunt u dan terugkoppelen in de grote groep.
Dank aan de leden en gespreksleiders van de geloofsgespreksgroepen van de Hoeksteengemeente in Schoonhoven en Willige-Langerak voor hun bereidwilligheid om deze gesprekshandreikingen ‘uit te proberen’ en van commentaar te voorzien. Namens hen wil ik iedereen die met dit materiaal aan de slag gaat heel goede gesprekken toewensen!