In veel gemeenten worden vanwege de corona-crisis er (mede) online kerkdiensten gehouden. Op welke manier moeten gemeenten omgaan met licenties en auteursrechten van liederen en teksten? En hoe zit het met de (naburige) rechten van de uitvoerende musici?
Het (rechts)gebied van het auteursrecht en de naburige rechten is ingewikkeld. Binnen de kerk is het niet eenduidig geregeld. Het is daarnaast afhankelijk van hoe bepaalde stukken openbaar worden gemaakt (via youtube of via kerkomroep; met beeld of zonder beeld; openbaar of alleen met een inlog-code). In principe verandert de corona-crisis niks aan de geldende regels. Wel zien we dat bepaalde uitgevers ruimhartig omgaan met de vraag of hun liederen mogen worden gebruikt (licentie).
Hieronder wordt zo praktisch mogelijk aangegeven met welke rechten (auteursrechten en naburige rechten) een gemeente te maken heeft in een online kerkdienst en onder welke voorwaarden (licenties) zij daar mee om kan gaan:
Onderwerp van het recht
|
Recht + Rechthebbende
|
Oplossing (licentie)
|
De preek en eigen geschreven onderdelen van de dienst
|
Auteursrecht van de predikant
|
Spreek van te voren af met de predikant:
1. via welk platform;
2. dat de dienst online zal worden uitgezonden;
3. of dit openbaar of via een inlogcode te zien is, en;
4. hoe lang het online blijft staan.
|
Uitvoering van liederen
|
Naburige rechten van de uitvoerende musici
|
Spreek van te voren af met de musici:
1. via welk platform;
2. dat de dienst online zal worden uitgezonden;
3. of dit openbaar of via een inlogcode te zien is, en;
4. hoe lang het online blijft staan.
|
Producent/bewerker van de beelden en het geluid van de online kerkdienst
|
Naburige rechten van de uitvoerende producent/bewerker
|
Spreek van te voren af met de producent/bewerker:
1. via welk platform;
2. dat de dienst online zal worden uitgezonden;
3. of dit openbaar of via een inlogcode te zien is, en;
4. hoe lang het online blijft staan.
|
Teksten uit boeken, van gedichten, etc
|
Auteursrecht van de desbetreffende auteur (of rechthebbenden)
|
1. Gebruik slechts citaten (noem daarbij wel de naam van de auteur en de uitgave);
of 2. vraag toestemming.
|
Teksten uit de Bijbel
|
Auteursrechten van de vertaler (of rechthebbenden)
|
Uitgaven van de NBG (zoals de NBV en BGT) mag u gebruiken in online kerkdiensten met een maximum van 50 verzen.
|
Teksten van liederen
|
Auteursrechten van de tekstschrijver (of rechthebbenden)
|
Zie hieronder ‘muziek en online kerkdiensten’
|
Muziek van liederen
|
Auteursrechten van de componist (of rechthebbenden)
|
Zie hieronder ‘muziek en online kerkdiensten’
|
Muziek en Online kerkdiensten
Zendt u de kerkdienst uit via Youtube of FaceBook en gebruikt u eigen muzikanten?
Voor liederen die vallen onder BUMA/STEMRA hoeft u geen licentie af te sluiten (dat hebben Youtube en FaceBook al gedaan). Welke liederen onder BUMA/STEMRA vallen kunt u nagaan in de titelcatalogus.
Gebruikt u liederen die niet vallen onder BUMA/STEMRA, dan moet u ervoor zorgen dat de u de juiste licenties in huis heeft.
Voor liederen uit het Liedboek geldt dat het Liedboek BV het gebruik van Liedboek Online via Youtube en Facebook zal gedogen gedurende crisis (tot welke datum dat precies is, is niet geheel duidelijk). Zie hiervoor http://liedboek.liedbundels.nu/nieuws/liedboek_brief_corona.pdf
Voor andere liederen waarvoor het Liedboek of BUMA/STEMRA geen licenties kan afgeven, dient u zelf een licentie te verkrijgen. Veel christelijke muziek valt onder de CCLi. U kunt bij de CCLI een streaming-licentie verkijgen (https://nl.ccli.com/streaming/). Er is geen overzicht van welke liederen onder welke licentiehouder vallen. U moet zelf op zoek moeten gaan naar de licentiehouder.
Zendt u de kerkdienst uit via Kerkdienstgemist.nl, Kerkomroep.nl en gebruikt u eigen muzikanten?
Voor liederen die vallen onder BUMA/STEMRA en CCLI: gebruik de streaming licentie van CCLI: https://nl.ccli.com/streaming/
Gebruikt u liederen die niet vallen onder BUMA/STEMRA, dan moet u ervoor zorgen dat de u de juiste licenties in huis heeft.
Voor liederen uit het Liedboek geldt dat het Liedboek BV het gebruik van Liedboek Online via Youtube en Facebook zal gedogen gedurende crisis (tot welke datum dat precies is, is niet geheel duidelijk). Zie hiervoor http://liedboek.liedbundels.nu/nieuws/liedboek_brief_corona.pdf
Voor andere liederen waarvoor het Liedboek, CCLI of BUMA/STEMRA geen licenties kan afgeven, dient u zelf een licentie te verkrijgen. Er is geen overzicht van welke liederen onder welke licentiehouder vallen. U moet zelf op zoek moeten gaan naar de licentiehouder.
Zendt u de kerkdienst uit en wilt u gebruik maken van opnames van de EO/Nederland zingt?
De EO heeft diverse liederen en opnames beschikbaar gesteld voor online kerkdiensten. U vindt de liederen op https://portal.eo.nl/samengeloven/geloven/nederland-zingt-liederen.
Zendt u alleen een preek, overdenking of gebed uit?
Als u alleen een preek, overdenking of gebed uitzendt kunt u ervoor kiezen uw gemeenteleden zelf bepaalde muziek te laten luisteren. U mag daarbij links naar muziek op bijvoorbeeld youtube aan uw gemeenteleden geven. (Als u reden hebt om te denken dat de muziek waarnaar u linkt illegaal op youtube staat, dan mag u niet doorlinken.)
Privacy
Naast het auteursrecht en de naburige rechten moet men bij het uitzenden van een internet-kerkdienst letten op de privacy. Daarover staat een vraag verderop op deze pagina ‘Hoe moeten we omgaan met privacy in de online kerkdiensten in de corona-tijd?’
Deze informatie is bijgewerkt op 2-6-2020