Protestantse Kerk
Doorgaan naar hoofdinhoud
Vindplaats van geloof, hoop en liefde

Denkstof - God en genderdiversiteit

Pijl naar links Ideeën

Er is de laatste tijd meer aandacht voor genderdiversiteit. In bijvoorbeeld allerlei series komen verschillende genderidentiteiten voor. Waar gaat het over als we over verschillende genderidentiteiten spreken en hoe ga je hier als christen mee om? Daarover gaat deze aflevering van Denkstof en bijbehorende werkvorm.

Wees je er als jeugdleiding van bewust dat ook de jongeren in jouw groep vragen kunnen hebben over hun eigen identiteit.

Doel

  • De jongeren gaan met elkaar in gesprek over gender.
  • De jongeren kunnen vertellen wat verstaan wordt onder genderdiversiteit.
  • De jongeren leren een gesprek te voeren waarin ze echt luisteren naar de ander.

Nodig

Introductie
Optie 1: Denkstof video 
- Link van de Denkstof-video.
- Apparatuur om de video te bekijken.

Optie 2: Woordspin
- Groot papier
- Pennen/stiften
- Link van de Denkstof-video.
- Apparatuur om de video te bekijken.

Verdieping
Optie 1: Ken je deze begrippen?
- Telefoons met internet
- Evt. pen en papier
- Bijbels

Optie 2: Het scheppingsverhaal
- Bijbel

Verwerking
Optie 1: 90% luisteren, 10% praten
- Telefoons om eventueel iets op te zoeken

Optie 2: De regenboog
- Papier, verf, stiften, kleurpotloden, etc.

Afsluiting
- Evt. kaarsjes (waxinelichtjes)
- Evt. apparatuur om muziek te luisteren

Introductie (25 min.)

Kies hieronder voor optie 1 of 2.

Optie 1: Denkstof video (25 min.)
Ga eerst met elkaar in gesprek. Hebben jullie al wel eens eerder nagedacht over dit onderwerp? Zo ja: waardoor werd je hierover aan het denken gezet? Heb je al bepaalde gedachten over dit onderwerp? Deel die met elkaar.
Let er op dat iedereen respectvol blijft en respectvol op elkaar reageert.

Kijk daarna met elkaar de Denkstof video. Ga daarna met elkaar in gesprek aan de hand van de volgende gespreksvragen:

  • Geef je eerste reactie.
  • Reageer op de stelling: ‘Je bent als man of vrouw geboren, zo heeft God je bedoeld’. Leg je antwoord uit.
  • Ken jij iemand in jouw eigen omgeving die worstelt met gevoelens rondom gender? Hoe is dat? En hoe ga jij daar mee om?

Optie 2: Woordspin (25 min.) 
Hang een groot papier op. Schrijf in het midden ‘gender’. Laat de jongeren er woorden omheen schrijven die volgens hen bij dit onderwerp passen of die ze ermee associëren. Neem hier een paar minuten de tijd voor.
Bespreek daarna met elkaar wat er opgeschreven is. Hebben sommige woorden die opgeschreven zijn nog wat meer uitleg nodig? Missen er nog woorden of begrippen?

Kijk daarna met elkaar de Denkstof video over genderdiversiteit.

Verdieping (20-30 min)

Optie 1: Ken je deze begrippen? (ong. 30 min.)
Verdeel de groep eventueel in kleine groepen. Geef de jongeren de volgende begrippenlijst. Of als je de groep hebt opgedeeld: geef dan elke kleine groep een deel van de lijst. Weten de jongeren wat de verschillende begrippen betekenen? Laat ze eerst zoveel mogelijk zelf bedenken/invullen. Na een paar minuten mogen ze ook hun telefoons gebruiken om eventueel e.e.a. op te zoeken. 

  • Gender
  • Sekse
  • Cisgender
  • Genderdysforie
  • Intersekse
  • Non-binair
  • Transgender
  • Transitie
  • Queer
  • LHBTIQA+ (waar staan de verschillende letters voor?)
  • Pangender 
  • Androgyne 

Bespreek met elkaar wat jullie hebben gevonden. Heb je woorden geleerd die je nog niet kende? Kun je je iets voorstellen bij de verschillende begrippen?

Lees nu met elkaar psalm 139:1-6 en ga met elkaar in gesprek.

  • Wat zegt deze tekst jou?
  • Wat spreekt je in deze tekst aan? Wat vind je mooi?
  • Wat vind je moeilijk of begrijp je niet?
  • Hoe zie je deze tekst in relatie tot het onderwerp ‘genderdiversiteit’? Denk ook aan de begrippen die jullie net hebben opgezocht.
  • Wat heeft God hierover te zeggen denk je?

In de Denkstof video zegt Noud: “Dat wij kunnen geloven in een God die ons kent, ten volle. Een God die ons liefheeft. Daar zit enorm veel hoop in.”

  • Herken jij wat Noud zegt?
  • Kun je eens omschrijven waar die hoop in zit volgens jou?

Optie 2: Het scheppingsverhaal (ong. 20 min.)
Noud en Joram hebben het met elkaar over het scheppingsverhaal. Lees met elkaar Genesis 1. Ga met elkaar in gesprek aan de hand van de volgende vragen.

  • Wat vind je mooi aan dit verhaal?
  • Wat vind je moeilijk of waar heb je nog vragen bij?
  • Wat is volgens jou de boodschap van dit verhaal?

Lees vers 27 nog een keer.

Volgens sommige mensen staat hier heel duidelijk dat God mannen en vrouwen maakte. Hieruit trekken zij de conclusie dat je óf man bent óf vrouw, iets anders is volgens hen niet mogelijk. Noud legt in de Denkstof video uit dat hij deze bijbeltekst leest als dat God mensen ‘mannelijk’ en ‘vrouwelijk’ maakte. God gaf de mensen mannelijke en vrouwelijke eigenschappen. Ga met elkaar in gesprek aan de hand van de volgende vragen:

  • Kun je uitleggen in je eigen woorden wat het verschil is tussen de eerste en tweede uitleg van vers 27 zoals hierboven beschreven?
  • Wat zou een andere uitleg dan die jij vaak gehoord hebt voor jou betekenen?
  • En jij? Hoe zou jij enesis 1:27 uitleggen? 
  • Hoe denk jij dat God naar verschillende genderidentiteiten kijkt?

Verwerking (ong. 20 min.)

Optie 1: 90% luisteren, 10% praten (ong. 20 min.)

Noud vertelt in de video dat het gesprek over gender of in zijn geval over transgender-zijn energie kost. Hij zegt: “het is een onderwerp dat dicht aan mijn hart ligt”. Verder vertelt hij wat een docent laatst zei: “Een gesprek is 90% luisteren en 10% praten.” Noud legt uit dat als je je in een gesprek allebei kwetsbaar opstelt, en oprecht geïnteresseerd bent, je een echt gesprek aan kunt gaan. Dit is een belangrijke grondhouding. 

Maak groepjes van 2 of 3 jongeren en leg uit dat jullie gaan oefenen met een echt gesprek voeren. Bespreek met elkaar waar het om gaat bij het voeren van een echt gesprek. Wat zijn belangrijke dingen om op te letten? Schrijf deze op een groot vel papier, een flipover of een whiteboard zodat iedereen het kan lezen.
Geef de jongeren een onderwerp om het met elkaar over te hebben. Bijvoorbeeld genderdiversiteit in de kerk of een ander onderwerp. Het werkt het beste als het een onderwerp is waar niet alle jongeren het met elkaar over eens zijn.
Geef de groepjes 10 minuten om met elkaar in gesprek te gaan. Laat ze hierbij oefenen met de punten die jullie hebben opgeschreven die belangrijk zijn voor een goed gesprek. Bespreek achteraf met elkaar hoe het gegaan is.
Kunnen de jongeren in eigen woorden vertellen waarom het juist bij een onderwerp als dit belangrijk is om goed te luisteren?

Als de sfeer in de groep goed is, kun je ook 2 jongeren vragen een gesprek te ‘oefenen’ voor de gehele groep. Daarna kunnen jullie het er met elkaar over hebben hoe het gesprek verliep. Werd er goed naar elkaar geluisterd? Waren beide gesprekspartners echt geïnteresseerd? Werden er vragen gesteld?

Optioneel:
Ga met elkaar in gesprek over geweld tegen mensen met een ‘andere’ genderidentiteit of geaardheid. Het komt regelmatig in het nieuws dat er geweld gebruikt wordt tegen bijvoorbeeld twee mannen die hand in hand met elkaar over straat lopen. Zoek bijvoorbeeld eens op: ‘geweld tegen homoseksuelen’.

  • Wat vinden jullie hiervan? 
  • Waarom zouden mensen geweld gebruiken tegen iemand die valt op iemand van hetzelfde geslacht?
  • Wat zou het opleveren als mensen meer een echt gesprek met elkaar aangaan?

Optie 2: De regenboog (ong. 20 min)
De regenboog wordt vaak gebruikt als symbool van diversiteit. Ook in de LHBTIQA+-beweging wordt dit symbool gebruikt, denk bijvoorbeeld maar aan de regenboogvlag. We kennen de regenboog ook uit de bijbel. Weet jij waar de regenboog in de bijbel wordt genoemd? Vind je de regenboog een passend symbool voor de LHBTIQA+-beweging? Waarom wel of niet?

Maak je eigen regenboog. Waar staat die voor jou symbool voor? Schrijf of teken dat er bij.
Of: als je een ander mooi symbool weet voor de LHBTIQA+-beweging kun je dat ook maken.

Afsluiting (10 min)

Sluit af door samen te bidden of bijvoorbeeld een lied te luisteren of te zingen. Gebruik één van de opties hieronder, of bedenk je eigen afsluiting.

Voorbeeldgebed
God van hemel en aarde,
Wij danken u voor uw liefde en trouw, we danken u dat u een God bent die voor ons zorgt.
Wij bidden u voor iedereen die het moeilijk heeft. Vandaag denken we in het bijzonder aan mensen/jongeren die struggelen met hun genderidentiteit. Wij bidden u God, wees met hen, wees aanwezig met uw liefde en zorg. Wij bidden u om vriendelijke mensen om hen heen om mee te praten als zij willen.
We danken u dat we met elkaar na konden denken over genderdiversiteit. Help ons niet te oordelen, maar altijd oprecht geïnteresseerd te zijn in de mensen om ons heen. 

Breng ons straks allemaal weer veilig thuis.
Zo bidden wij, in Jezus’ naam,
Amen.

Liedsuggesties