Protestantse Kerk
Doorgaan naar hoofdinhoud
Vindplaats van geloof, hoop en liefde
infopagina

Basics - Catechese voor 9-12 jaar

Wat is Basics?

Basics is materiaal voor basiscatechese. Het is geschikt voor groepen kinderen van 10–12 jaar. Basics behandelt alle hoofdthema’s uit het christelijk geloof op een voor kinderen aansprekende manier. Het materiaal sluit aan bij de praktijk en is creatief, speels en 
informatief. Basics gaat niet uit de weg dat kinderen wat mogen leren – maar dan wel via hoofd, hart én handen. De thema’s zijn ontleend aan de Bijbel, de traditie van het christelijk geloof en de kerk. Het materiaal is goed voor twee seizoenen.

Het materiaal is zo'n vijftien jaar oud. Toch zit het pedagogisch nog steeds erg goed in elkaar. Om die reden wordt het nog aangeboden. Waar een vertaalslag naar deze tijd nodig is, vertrouwen we op de kennis en kunde van degene die de catechese geeft.

Materiaal

Basics bestaat uit drie delen met materiaal voor vijftien bijeenkomsten. Het basismateriaal kent geen vaste volgorde en kan naar eigen inzicht worden ingezet. Het verdiepingsmateriaal kan echter alleen worden gebruikt na het volgen van het basismateriaal. Steeds wordt voorzien in (theologische) achtergrondinformatie bij het onderwerp, het programma zelf en een aantal werkbladen. Een bijeenkomst duurt ongeveer een uur.

De drie delen van Basics zijn als volgt samengesteld:

Deel 1: materiaal over God, Jezus, de kerk, de Bijbel, de doop en het avondmaal.
Deel 2: materiaal over de Heilige Geest, de vier grote christelijke feesten, het ontstaan en de geschiedenis van de kerk, de diaconie; verdiepingsmateriaal over God, Jezus, de kerk, de Bijbel, de doop en het avondmaal.
Deel 3: materiaal rond belangrijke en aansprekende verhalen uit de Bijbel.

Leerproces

Catechese is leren met hoofd, hart en handen. En leren is veranderen. Wie een leerproces heeft doorgemaakt, is aan het einde daarvan niet meer dezelfde persoon. Ook basiscatechese is leren. Om het leerproces te ondersteunen, is elk programma opgebouwd 
uit drie ‘fasen’: een verkenningsfase, een verdiepingsfase en een verwerkingsfase. In de verkenningsfase worden de kinderen en de stof bij elkaar gebracht. Kennis van de beginsituatie van de kinderen is daarvoor een vereiste: wat weten ze al, hoe leren ze, hoe zitten ze in hun vel, enzovoorts? In de verdiepingsfase komt de kern van de zaak aan de orde. In de verwerkingsfase maken de kinderen zich de aangereikte stof eigen, tot iets van zichzelf. De verschillende werkvormen in het materiaal ondersteunen dit proces van verkenning, verdieping en verwerking.

Bij de praktijk

Aansluiting bij de praktijk is een belangrijk uitgangspunt bij de programma’s van Basics. Een belangrijke voorwaarde voor kinderen om te leren, is dat het aangeboden materiaal dicht bij hun eigen ervaring staat. Dat lijkt misschien een open deur, maar aan deze basisvoorwaarde wordt niet altijd tegemoetgekomen in de basiscatechese. Elk programma van Basics probeert waar mogelijk aan te sluiten bij de praktijk van alledag. Zo kunnen kinderen eerst opmerkzaam worden gemaakt op de praktische aspecten die bij een 
thema horen, voordat zij er verdiepend mee aan de slag gaan. 

Ouders

De leeromgeving beperkt zich niet tot de ruimte waarin de basiscatechese plaatsvindt. Thuis komen de kinderen veel van de thema’s tegen als ‘geleefd geloof’, via hun ouders of verzorgers. Basics sluit hierbij aan met concrete werkvormen en vragen die ouders of 
verzorgers de gelegenheid bieden om op eenvoudige wijze mee te doen met het programma van hun kinderen.

Voorbereiding

Het materiaal is in de meeste gevallen direct klaar voor gebruik. De praktische voorbereiding van een bijeenkomst hoeft dus niet veel tijd te kosten. Omwille van het leerproces van de kinderen ondersteunt Basics ook de persoonlijke voorbereiding van de catecheet. Met Basics is de coach namelijk niet slechts een procesbegeleider, maar (net als de ouders of verzorgers) een voorbeeld van ‘geleefd geloof’ Om deze reden wordt er steeds voorzien in eenvoudige en toegankelijke (theologische) achtergrondinformatie, maar ook in enkele vragen en/of opdrachten die de coach helpen bij het zich eigen maken van de stof. Steeds is de vraag wat je als coach persoonlijk zou kunnen en willen delen met de kinderen, omwille van hun leerproces. Het christelijk geloof is niet alleen een kwestie van kennis: het 
wordt juist ook doorgegeven in de ontmoeting met levende vertegenwoordigers van dat geloof.

Leeromgeving

Natuurlijk leren de kinderen beter als ze zich welkom weten op de basiscatechese. Een goede voorbereiding helpt hierbij: wie goed is voorbereid, kan alle aandacht geven aan de kinderen wanneer zij de catecheseruimte komen binnenvallen. Daarnaast is de inrichting 
van de ruimte van belang. Is het een leuke plaats voor de kinderen? Is de ruimte kleurig? Hangen er bonte posters aan de muur? Is het er licht? Is het meubilair geschikt voor kinderen? Zorg ook wat dit betreft voor een goede basis. Dan kom je met Basics heel ver.

 

Deel 1

Over God

Waar is God?
God ziet er niet uit

Over Jezus

Wie is Jezus?
Wat Jezus deed

Over de Bijbel

De Bijbel gaat open
De Bijbel, een beeld van een boek
De Bijbel voor het leven
Iedereen hoort erbij!

Over de kerk

Wat is een kerk?
De kerk, dat ben jij!
Naar de kerk, zei de dominee

Over de doop

Spiksplinternieuw!
Je bent nooit alleen

Over het avondmaal

Avondmaal vieren: hoe doe je dat?
Het pesachmaal

Deel 2

Over de heilige Geest

In beweging door de Heilige Geest
Vrucht van de Geest

Over christelijke feesten

Hemelbed, wieg of voederbak?
Opstaan!
Tot ziens!
In vuur en vlam

Over kerk, diaconie, reformatie en heiligen

Anders en toch (een beetje) hetzelfde
Kerk in actie
Je mag je eigen stem laten horen
Heilige boontjes?

Verdiepingsbijeenkomsten over God, Jezus, de kerk doop en avondmaal

Doe deze bijeenkomsten pas als je de basis over dit onderwerp al gedaan hebt
Beste God
Wat Jezus deed, dat wil ik ook
Wereldwijde kerk
Je bent een kind van het Licht
Je ziet het niet; toch gebeurt het

Deel 3

Doe deze bijeenkomsten pas als je de rest gedaan hebt

Oude Testament

De schepping – En God zag dat het goed was
Noach – De ark en de regenboog
Abraham, Isaak en Jakob – God gaat met je mee!
Jozef – De dromer
De tien geboden – Eindelijk vrij!
Gideon – Hij durft wel
Ruth – De vreemdelinge
David – Een koning naar Gods hart
Jesaja – Dromen en werken met een profeet

Nieuwe Testament

Jezus – Het laatste woord
Maria – De witte roos
Gelijkenissen – Wie is mijn naaste?
Genezingsverhalen (Jaïrus) – Alles wordt nieuw
Paulus – De grote talentenshow
Openbaring van Johannes – Een andere wereld