In veel gemeenten zijn twintigers en dertigers maar nauwelijks zichtbaar. Hoe komt dat? En is er iets aan te doen? Sharon van Veen (21) uit de Ichthuskerk uit Zoetermeer deed onderzoek naar deze leeftijdsgroep in haar gemeente en publiceerde onlangs haar conclusies en aanbevelingen.
Sharon, kun je allereerst iets vertellen over de aanleiding van je onderzoek?
“Er leefde bij de kerkenraad al een tijdje de behoefte om de twintigers en dertigers van onze kerk beter in beeld te brengen. Hoewel er best wat leden in die leeftijdscategorie zijn, komen zij maar heel weinig naar kerkelijke activiteiten. De kerkenraad wilde graag beter weten hoe deze groep in elkaar zat. Dus toen ik aangaf dat ik voor mijn studie graag een onderzoek wilde uitvoeren in onze kerk, waren ze daar erg blij mee. En mij leek het onderwerp ook erg interessant.”
Je onderzoek is inmiddels afgerond. Wat valt op, als je naar de conclusies kijkt?
“Een van de belangrijkste conclusies is dat de kerk voor een groot gedeelte van de twintigers en dertigers echt wel betekenis heeft, maar dat veel van hen zo’n drukke agenda hebben dat ze weinig tijd hebben om naar kerkelijke activiteiten te komen. Dat geldt zeker voor mensen met kinderen en een fulltime baan. Vaak zijn veel van hun vrienden niet gelovig, dus veel sociale contacten gaan buiten de kerk om. En dan willen ze ook nog graag tijd vrijmaken om te sporten. Een deel van de mensen geeft daarom aan dat het niet zozeer de kerk is die meer moet doen, maar dat hun beperkte betrokkenheid vooral ligt aan hun eigen prioriteiten.”
Kan de kerk iets met dat signaal?
“Ik heb in diepte-interviews met mensen doorgesproken over dit onderwerp. Iemand opperde toen het idee om activiteiten voor kinderen en ouders te combineren. Als er nu voor een musical wordt geoefend, komen ouders hun kinderen brengen en ze een uur later weer ophalen. In dat uur kun je eigenlijk best een gespreksgroep voor ouders organiseren, over onderwerpen die voor hen relevant zijn: opvoeding, een scheiding, carrière… We hebben in maart proefgedraaid met zo’n avond, en er kwamen behoorlijk wat ouders op af. Zij ervoeren het als heel positief! Dus dat idee heb ik nu opgenomen bij de aanbevelingen.”
Ik kan me voorstellen dat zo’n aanbeveling ook voor andere gemeenten interessant kan zijn. Kwam er nog meer uit je onderzoek waar andere gemeenten hun voordeel mee kunnen doen?
“In onze gemeente wordt elke zondag in de kerk de Zondagsbrief uitgedeeld, op papier. Daarin staan activiteiten aangekondigd en lees je het nieuws uit de gemeente. Mensen die weinig in de kerk komen, ontvangen de Zondagsbrief echter niet, dus die horen alleen van de kerk via de Kerkbalans-brieven. ‘De kerk mag ook wel eens contact zoeken als er géén geld nodig is’, hoorde ik een aantal keer. Eén van mijn aanbevelingen is dan ook om het e-mailadressenbestand van de gemeente beter op orde te krijgen. Dan kunnen mensen via e-mails op de hoogte gehouden worden van de activiteiten die georganiseerd worden. Want veel twintigers en dertigers geven aan dat ze het leuk vinden om via e-mail of sociale media uitgenodigd te worden.
Ook zeggen mensen best eens een berichtje van de dominee te willen krijgen: ‘Hé, hoe gaat het met je studie?’ Maar ze begrijpen tegelijkertijd ook wel dat dat niet zo snel gebeurt als ze zelf weinig in de kerk zijn.”
Iets dat regelmatig terugkomt in je onderzoeksrapport, zijn de zogeheten Chagallvieringen in jullie kerk. Die worden als erg positief ervaren. Waar ligt dat aan, denk je?
Mijn indruk is dat die diensten voor veel mensen beter aansluiten bij hun voorkeuren. De Chagallvieringen beginnen altijd om 12.00 uur, zijn relatief kort, en gaan over actuele onderwerpen zoals liefde, opleiding en carrière. Tijdens de dienst is er voor iedereen ruimte om vragen te stellen of iets te zeggen. Bovendien worden er verschillende soorten liederen gezongen, ook popliederen.
Niet iedereen heeft overigens dezelfde voorkeuren. Zelf houd ik toch vooral van de traditionele diensten. En 63% van degenen die de enquête hebben ingevuld, geeft aan 10.00 uur eigenlijk een prima tijdstip te vinden.”
Wat hoop je dat de komende tijd gerealiseerd gaat worden, op basis van je rapport?
“Ik zit zelf in de werkgroep ‘Jeugd’, en ik wil me gaan inzetten voor meer activiteiten voor ouders tijdens de activiteiten van hun kinderen - het idee dat ik eerder noemde. En daarnaast zou ik het heel tof vinden als het lukt om de website aan te passen. Het zou echt een verbetering zijn als mensen zich makkelijk met hun e-mailadres aan kunnen melden om op de hoogte te blijven.”
Benieuwd naar het onderzoek van Sharon? Lees het hele onderzoeksrapport hier.
In het derde nummer van het magazine Petrus gaat Sharon in gesprek met Dick Brinkman (75), die ook lid is van de Ichthuskerk. “Ik ben af en toe jaloers op mensen die heel intens geloven.”
Foto: Anne Paul Roukema