De Protestantse Gemeente in het Drentse dorp Sleen mag zich 's zondagsmorgens gelukkig prijzen met een volle kerk. Maar … zoals in zoveel gemeenten ontbreken de kinderen. Daarom is er een plan bedacht: de Kindercarrousel. “En daar komen nu, op sommige zondagen, weer zo’n twintig kinderen”, zegt een enthousiaste dominee Jitse Scheffer. Hij noemt het: “Een kwestie van omdenken.”
Op de schilderachtige Brink in Sleen staat al eeuwenlang de Grote Kerk, omgeven door oude bomen. Het is er stil deze nevelige zondagmorgen. Het lijkt of iedereen nog slaapt. Maar dan arriveren de eerste ouders met hun kroost, en zijn even later in het bijgebouw vrolijke kinderstemmen te horen. Dan is het opnieuw stil; Annette steekt een kaars aan: “want dat doen we in de kerk ook." De kinderen knikken; dat weten zij wel.
De leiding van de Kindercarrousel is deze zondag in handen van Annette Hunse en Heidi Koops. Na een kort gebed: ‘Lieve God, kom in ons midden’, leest Annette het scheppingsverhaal voor, want dit jaar is het thema ‘de schepping’. Bij iedere scheppingsdag hebben Annette en Heidi een verwerking bedacht. “Geïnspireerd door de website Kerk op schoot,” vertellen ze. Er hangt een grote plaat aan de muur waar de kinderen wolkjes op mogen plakken en de zon, de maan en de sterren.
Het is groot feest als de kinderen even later cupcakes mogen versieren met allerlei dierfiguren. En er valt weer een stilte, want de jeugd is geconcentreerd bezig een lampion te beschilderen die de wereldbol voorstelt. De voorbereidingen vragen iedere maand veel tijd van de leiding, maar wat zijn ze blij dat er in de carrousel weer kinderen meedraaien!
Mallemolen
De Kindercarrousel lijkt qua opzet op de zondagsschool, maar dan ‘afgestoft’, vindt Jitse Scheffer. Een carrousel is een draaimolen, een ‘mallemolen’. De gedachte erachter is dat de kerk wil meedoen in de mallemolen van het leven. ‘Vrolijk ronddraaien, een bont palet van kleuren en belevenissen aanbieden, waardoor de jeugd vrolijkheid kan beleven aan kerk-zijn. En meekrijgt wat van waarde is.’ Ook niet-kerkelijke kinderen in Sleen zijn meer dan welkom. Er is eveneens een carrousel voor tieners.
De dominee, de jeugdouderling en de zes die de leiding hebben zijn enorm creatief in het bedenken van activiteiten. In het eerste jaar hebben ze iedere maand een speciale dag gekoppeld aan een bijbels thema. Zo hebben de kinderen op Wereldlichtjesdag kaarsen gemaakt, gingen ze op Dierendag naar de boerderij en hebben ze met Pasen overal zonnebloempitten uitgedeeld en een wedstrijd zonnebloemen kweken uitgeschreven.
Exposities
Jitse Scheffer: “Het liefst zouden wij natuurlijk willen dat we met jong en oud samen kerk kunnen zijn. Maar als jonge gezinnen niet meer naar de kerk komen, vinden wij dat de kerk naar buiten moet gaan. Voor sommigen is de drempel van de kerk hoog. Als je dat weet, houd je daar rekening mee. Toen ik drie jaar geleden in deze vergrijzende, maar wel heel trouwe gemeente kwam, is mij gevraagd: Hoe kunnen we op een ándere manier kerk zijn? En hoe kunnen we verbinding zoeken met jong en oud in het dorp?”
Dat is belangrijk, vindt hij, “want anders is hier over 25 jaar geen kerk meer. Terwijl de kerk een baken is, en een diepgeworteld gevoel geeft van warmte, geborgenheid en liefde. Dat is voor mij God. En zijn barmhartigheid komt tot uiting in het leven van Jezus. Kerk-zijn is: troost bieden, nabijheid en geborgenheid. Daarom is onze kerk elke dag open en kan iedereen binnenlopen. Veel mensen doen dat ook, bijvoorbeeld als ze het Pieterpad lopen en hier een kaarsje aansteken of de expositie bekijken. Met Kerst hadden wij een kerststallenexpositie die heel goed werd bezocht.” Een andere eyecatcher in de kerk is de levensboom, een prachtig voorbeeld van glaskunst.
Actief
Samen met jeugdouderling Hanneke ter Veld memoreert de predikant wat er in Sleen aan activiteiten is bedacht om kerk en dorp met elkaar te verbinden en de kinderen erbij te betrekken. Een adventsproject waarbij engelen gemaakt zijn. Dorpelingen konden ze uit de kerk meenemen en bij iemand brengen onder het motto: voor wie wil jij een engel zijn? Een groot hart in de kerk waarop mensen een ‘hartengroet’ aan iemand konden schrijven. Een paasproject waarbij iedereen een kaars aan de paaskaars mocht aansteken en ’s avonds voor het raam kon zetten. De gratis kerstontbijtjes die volwassenen en kinderen samen klaarmaakten en die door wel 160 mensen besteld werden, waarbij hun gift ging naar kinderen met kanker. Maar liefst 1500 euro kon worden opgehaald.
“Vervolgens hebben we - online vanwege de coronamaatregelen - een interactief kinderkerstfeest gevierd, waaraan 185 adressen hebben deelgenomen. Zoveel zouden we er anders niet in de kerk hebben gehad! Dat noem ik: winst uit verlies.” Hanneke weet ook te vertellen hoe met Pasen een wandeltocht rond Sleen werd georganiseerd, waar wel honderd volwassenen en kinderen aan meededen. Onderweg konden ze een QR-code scannen waarop het paasevangelie te lezen was.
Met glanzende ogen: “Het is elke keer weer een kwestie van omdenken: Hoe kunnen we het dorp betrekken bij de kerk? Hoe kunnen we nieuwe vormen bedenken zodat kinderen op een ontspannen manier bezig zijn met het Woord? Het maakt heel creatief. Dat is zó inspirerend.” En Jitse vult aan: “Het is heel veel denkwerk en georganiseer, maar er zijn altijd vrijwilligers te vinden.”
Dankzij al deze activiteiten heeft de predikant veel mensen leren kennen met wie hij geregeld chatcontact heeft. “Mijn ervaring is dat ik online bij meer mensen 'binnenkom' dan wanneer ik ze fysiek zou willen bezoeken. Ze zijn ook veel openhartiger. Ik heb online vaak diepgaande gesprekken.”
Schapentaarten
Na twee uurtjes zijn de kinderen klaar met hun ‘schepping’ en worden ze door hun ouders opgehaald. Voor de komende maanden staan alweer nieuwe activiteiten gepland. Jeugdouderling Hanneke: “We gaan natuurlijk met de kinderen de Drentse hei op, als het verhaal van 'de goede Herder’ centraal staat.” En dominee Scheffer verheugt zich erop dat de kinderen in de pastorie schapentaarten komen bakken. “Die taarten gaan we overal rondbrengen. Zo verbinden we jong en oud. En het is ook nog een vorm van diaconaat. Winst uit verlies.”
Tekst: Thea Westerbeek | Fotograaf: Alieke Eising