De overheid moet zorgen voor opvang van mensen zonder verblijfsvergunning. Dat heeft de rechtbank in Amsterdam bepaald in een uitspraak over de bed-bad-broodregeling. Deze uitspraak is belangrijk voor gemeenten, hulporganisaties én kerken.
Op 26 mei oordeelde de rechter dat de plannen van voormalig minister Faber (Asiel en Migratie) niet door mochten gaan. Zij wilde per 1 januari stoppen met het betalen van de opvang. Volgens de rechtbank is dat niet toegestaan. Daardoor blijft de opvang van 28 mensen zonder papieren in Amsterdam – en waarschijnlijk ook in andere steden – bestaan. Deze opvang is onderdeel van de Landelijke Vreemdelingenvoorziening. Daar kunnen mensen terecht die geen verblijfsvergunning hebben. Vaak zijn dit kwetsbare mensen die al lang in Nederland zijn, slecht voor zichzelf kunnen zorgen en psychische of lichamelijke problemen hebben.
Mensenrechten als basis
De rechter verwijst in de uitspraak naar het Handvest van de Grondrechten van de Europese Unie. In dat handvest staat dat elk mens recht heeft op waardigheid, een veilig privéleven en bescherming tegen onmenselijke behandeling. Ook Nederland moet zich hieraan houden, óók als het gaat om mensen zonder verblijfsstatus. De uitspraak past bij wat al in 2014 door het Europees Comité voor Sociale Rechten werd vastgesteld, naar aanleiding van een klacht van de Protestantse Kerk tegen de Nederlandse staatVerder lezen
Wat doet de Protestantse Kerk voor vluchtelingen?. Het comité stelde toen al vast: iedereen heeft recht op basisvoorzieningen zoals onderdak, eten en hygiëne, ongeacht de verblijfsstatus.
Duidelijkheid voor kerken en gemeenten
Voor kerken en diaconale initiatieven die mensen zonder papieren opvangen, is deze uitspraak goed nieuws. Er is nu duidelijkheid: de rijksoverheid is verantwoordelijk voor de kosten, niet de gemeenten. Dat maakt samenwerking tussen kerken, hulporganisaties en overheden beter mogelijk. “We zien deze uitspraak als een bevestiging van onze roeping als kerk: er zijn voor mensen van wie de waardigheid op het spel staat”, zegt Jurjen de Groot, directeur van de dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk en Kerk in Actie. “Mensen zonder papieren leven vaak in moeilijke omstandigheden. Dat zij recht houden op opvang is niet alleen juridisch belangrijk, maar ook moreel juist.”
Als diaconie je inzetten voor mensen op de vlucht? Kerk in Actie, het diaconale programma van de Protestantse Kerk, heeft een uitgebreid stappenplan gemaakt om diakenen en anderen hierbij van dienst te zijn: Vraag het stappenplan aan
