Verhalen van gemeenten
Inspirerende verhalen van gemeenten behorende tot de Protestantse Kerk in Nederland.
Kerkbalans een noodzakelijk kwaad? Niet in Staphorst. Een speciale commissie verrast de leden van de hervormde gemeente De Rank jaarlijks met een creatief concept. De mensen zien ernaar uit, reageren enthousiast en geven gul.
Twee kerkrentmeesters en twee leden van de commissie Kerkbalans kijken terug op de Actie Kerkbalans van de afgelopen jaren. Voor 2020 moet opnieuw iets origineels bedacht worden. “Dat verwachten de gemeenteleden”, legt kerkrentmeester Alice ten Brinke uit. “Het materiaal dat we ervoor ontwikkelen wordt gezien als een cadeautje van de kerk. Het blijft tot het laatst een verrassing.”
Steengoed
Dat de hervormde gemeente De Rank te Staphorst-Rouveen bijzonder materiaal ontwikkelt, blijkt uit de prijzen die hun folders kregen van de organisatie achter Kerkbalans. In 2016 kregen ze de derde prijs, in 2017 zelfs de eerste prijs. ‘Draag uw steentje bij’ was dat jaar het motto. Het kwam tot uitdrukking in een folder vol legosteentjes en -poppetjes. De teksten haakten erop in. ‘Ook de Rank bestaat uit heel veel stenen. Hier wordt gebouwd met liefde en waardering voor elke bouwsteen, hoe klein ook.’ En: ‘Laten we er samen een steengoed jaar van maken.’
“Natuurlijk stimuleerde die derde prijs ons”, geeft Kim van Dijk toe. Ze is lid van de commissie en houdt zich ook professioneel bezig met marketing. “Maar mooi was vooral dat het effect had. We hadden dat jaar een hogere opbrengst.”
Op tafel ligt de oogst van een aantal jaren. In 2018 kreeg iedereen het ‘daarom draag je bij-spel’, inclusief een dobbelsteen en een paar pionnetjes. Zoals bij Ganzenbord kom je als speler langs vakjes die met de gemeente te maken hebben. ‘Dank voor je extra bijdrage, daarvan kunnen we een jeugdwerker aanstellen. Ga snel door naar 19.’ Ook creatief zijn de vierkante kaarten waarop gemeenteleden voor een bedrag van vijf euro – of meer – een zelfgeschreven ‘tegeltjeswijsheid’ mochten inleveren. De opbrengst wordt gebruikt voor de uitbreiding van het kerkgebouw. Op de achterwand zullen de tegeltjes samen een kunstwerk vormen. Er werden er zo’n honderd aangeleverd.
Meerwaarde
“Juist wanneer je het anders vormgeeft, gaat Actie Kerkbalans over meer dan enkel geld werven. We zetten in op betrokkenheid”, legt Alice ten Brinke uit. “Wat kan de kerk voor jou betekenen, en wat kun jij voor de kerk betekenen? Het gaat om wie we zijn en wat we doen. Het gaat om gemeente-zijn.” “Door foto’s van onze eigen activiteiten en van onze eigen leden - bekenden uit het dorp die we hun verhaal laten vertellen - geven we weer wat we allemaal doen in de kerk. Daardoor wordt heel concreet zichtbaar waarvoor er geld nodig is”, vult Kim van Dijk aan. “De folder wordt breed verspreid, ook onder mensen die niet wekelijks in de kerk zitten”, vertelt Peter Weststrate, eveneens lid van de commissie. “Daar kun je dus veel mensen mee bereiken. Om ervoor te zorgen dat iedereen de folder pakt en gaat lezen, moet de folder aantrekkelijk zijn en het verhaal pakkend. Dat heeft meerwaarde boven de standaardfolder van Actie Kerkbalans.”
Ook de standaardbrief wordt altijd herschreven en soms geïntegreerd in de folder. “Het moet zo kort mogelijk”, weet Weststrate. “Een lang verhaal wordt niet gelezen.” En ook van het toezeggingsformulier wordt steeds een eigen versie gemaakt. Zo werd eens gesuggereerd dat je misschien 5% méér zouden kunnen geven dan het jaar ervoor, waarbij direct aangegeven werd op welk bedrag de aangeschrevene dan zou komen. Hoe de tekst opgesteld is, steekt nauw, vult Van Dijk aan. “Je moet het zo brengen dat de zachte drang mensen toch ook een glimlach ontlokt.”
Instroom van jonge mensen
Geldwerving is en blijft gewoon nodig. De Rank splitste zich in de jaren zestig van de vorige eeuw af van de hervormde gemeente rond de Dorpskerk in Staphorst. De nieuw gevormde gemeente deed dat zonder vermogen of bezittingen uit het verleden en kan dus niet terugvallen op ‘oud geld’.
Dat de gemeente zich nog steeds ‘hervormd’ noemt, heeft als reden dat het Samen op Weg-proces in de jaren negentig stil kwam te liggen. Toch betreft het hier een moderne gemeente binnen de Protestantse Kerk met een mannelijke én een vrouwelijke predikant en waar kinderen het avondmaal meevieren. Het is ook een jonge gemeente. “Laatst was de oudste ambtsdrager in de dienst 41 jaar”, vertelt kerkrentmeester Jarno Harink. “We hebben hier nogal wat instroom van jonge mensen die zich in de meer behoudende kerken in Staphorst en Rouveen niet meer zo thuis voelen. Dat is een extra reden voor een uitgekiende Actie Kerkbalans. Velen van hen kennen zoiets niet uit hun vorige gemeente, waar Dankdag en Oudjaarsdag de geëigende momenten waren om gul te offeren.”
Talent
De Rank weet zich gezegend met mensen die de capaciteiten en de creativiteit hebben om een klus als Actie Kerkbalans effectief op te pakken. Zou het in gemeenten die dat ontberen verstandig zijn om er een professional voor in te huren? Van Dijk twijfelt. “Belangrijk is dat je iemand hebt met een missie en een visie die aansluit bij de betreffende gemeente. Zo iemand moet aanvoelen wat er speelt, wat de gemeente wil én wil uitdragen.” Zelf doet ze het als lid van de gemeente. Ze is zich ervan bewust dat ze mooie dingen kan maken en dat dat hier heel goed van pas komt. “Ik vind het heel mooi dat ik het talent dat ik ontvangen heb hier als het ware terug kan geven”, met een verwijzing naar het bijbelverhaal. “Dat geeft me veel energie.”
Fotograaf: Sandra Haverman
