“We weten er best weinig van.” Met het nieuwe materiaal van de catechesemethode Overhoop duiken tieners diep in het thema ‘Bijbel’. In Zoetermeer laat kerkelijk werker Jeannette Vos de tieners er flink mee stoeien.
In een sfeervol bovenzaaltje van de Ichthuskerk in Zoetermeer zet Jeanette Vos haar catechesegroep aan het werk. De kerkelijk werker gebruikt het kersverse materiaal over de Bijbel van de catechesemethode Overhoop. Er valt nog veel te leren, concludeert een van de tieners al snel. “We weten er best weinig van.”
Nadat alle tieners een kaarsje hebben aangestoken voor iemand uit hun omgeving, volgt een kort, vlot introductiefilmpje over de Bijbel. Vervolgens gaan ze in twee groepen uiteen. De ene groep vergelijkt wel veertig bijbels met elkaar. “Raar”, merkt een tiener op, “in de ene Bijbel is het Oude Testament heel dik, in een andere juist het Nieuwe Testament.” De bijbels worden zelfs gewogen.
De andere groep buigt zich op de grond over een tijdlijn. De catechisanten moeten kaartjes met namen van bijbelboeken neerleggen bij het moment waarop het boek is geschreven. “Prediker? Echt géén idee.”
Zelf aan de slag
Wesley (16) vindt het thema interessant. “Dit is de tweede avond, vorige week hadden we het over de indeling van de Bijbel. In groep 8 kreeg ik een bijbel als afscheidscadeau. Toen ben ik in de zomervakantie begonnen om de Bijbel te lezen. Ik houd van lezen, dus ik dacht: ik ga er lekker in lezen. Het leuke van deze avonden is dat je eerst zelf aan de slag gaat met opdrachten. Daarna is er een goede uitleg.”
De Bijbel is voor Wesley vooral een boek waar je lessen uit kunt halen. “Je leert wat goed en slecht is, en hoe je met andere mensen om kunt gaan.” Toen Wesley in de brugklas kwam, stopte hij met bijbellezen. “Ik had er geen tijd meer voor. Nog steeds niet, want ik zit nu in m’n eindexamenjaar. Na mijn examens pak ik het misschien weer op.”
Huiswerk
Op de eerste avond hadden de tieners een huiswerkopdracht meegekregen: interview iemand uit je eigen omgeving over de Bijbel. Anniek (12) bevroeg haar moeder. “Ik ontdekte dat zij haar Bijbel op haar trouwdag heeft gekregen.” Niet iedereen heeft de opdracht gemaakt. “Een week is best kort en ik was het eigenlijk ook vergeten”, vertelt een catechisant eerlijk.
Anniek leest zelf niet in de Bijbel, maar soms lezen ze aan tafel met het hele gezin. “Mijn ouders hebben veel verschillende bijbels, dat vinden ze interessant. Ik lees liever andere boeken. Misschien zou ik meer in de Bijbel lezen als ik ergens mee zou zitten.” Ze komt met plezier naar catechisatie, maar het onderwerp Bijbel spreekt haar niet zo aan. “Meestal hebben we het over onderwerpen die dichter bij me staan, bijvoorbeeld over het kwaad of de dood. Dat zijn dingen die me bezighouden.”
Mooiste boek
Jeanette geeft voor het eerst catechisatie, want de gemeente is op dit moment vacant. “De methode Overhoop helpt me enorm. Het werkt prettig en combineert meerdere manieren van leren, dat spreekt me aan. Het programma is speels, actief en sluit goed aan bij de leefwereld van tieners.”
Het thema is Jeanette uit het hart gegrepen. “Ik vind de Bijbel het mooiste boek dat er is. Ik wil jongeren heel graag op weg helpen om de Bijbel te lezen. Ik wil hen vooral meegeven, dat de Bijbel geen ingewikkeld of geheimzinnig boek is. Met dit programma ontdekken ze dat de Bijbel een verzameling boeken is en hoe de Bijbel is ingedeeld. Ik denk dat tieners tegenwoordig minder weten van de Bijbel dan toen ik opgroeide. Een van de tieners vertelde dat ze op school wel bijbelverhalen horen, maar dat dat steeds dezelfde zijn: de verhalen rond de christelijke feestdagen. Er is op school, en misschien ook wel thuis, volgens mij minder aandacht en tijd voor bijbelverhalen.”
Ouders
Jeanette heeft de avond gedegen voorbereid. “De filmpjes bekijken, bijbels verzamelen, kaartjes knippen, een tijdlijn maken, de ruimte klaarzetten ... Ik denk dat ik wel anderhalf uur bezig ben geweest. Maar dat is beslist de moeite waard. Je kunt ook voor de groep gaan zitten en alles vertellen, maar kinderen leren juist door te ontdekken en te beleven.“ Wel merkt Jeanette dat sommige opdrachten pittig zijn. “Als kinderen weinig van de Bijbel weten, frustreert het maken van zo’n tijdlijn enigszins. Wil je goed aansluiten bij het kennisniveau, dan moet je een opdracht soms aanpassen.”
Ze had ook ouders en gemeenteleden uitgenodigd. “Er waren twee ouders aanwezig, dat vond ik tegenvallen. Ze deden heel actief mee en vertelden hoe zij met de Bijbel zijn opgegroeid. Ik vind het belangrijk om in de gemeente de verbinding tussen verschillende leeftijden te leggen. We organiseren alles zo in hokjes. Ouders en ouderen kunnen veel leren van jongeren, en andersom. Daarom gaan we door met het betrekken van ouders.”
Tips
- Laat jongeren zelf de Bijbel ontdekken. Laat hen verschillende bijbels inkijken, vergelijken en zelfs wegen.
- De catechesemethode Overhoop biedt goede werkvormen, maar bereid ze goed voor.
- Veronderstel niet te snel dat jongeren een bepaalde voorkennis hebben. Pas opdrachten aan als ze te moeilijk blijken.
Lees ook:
Beeld: Heiko Bertram
