Als directeur van Epafras spreekt Matthijs Geluk (1983) regelmatig met gedetineerden. Hij ervaart dat samenleving en politiek vaak een hard – en niet rechtvaardig – oordeel over hen hebben. De kerk kan een belangrijk tegenwicht bieden, vindt hij. “Ze is de stem voor kwetsbare groepen.”
- directeur van stichting Epafras. Daarvoor was hij door GZB uitgezonden naar Peru als toeruster voor de Presbyteriaanse Kerk, en eerder werkte hij als gemeenteadviseur bij Kerk in Actie.
- studie theologie in Utrecht en master gemeentepredikant aan de Protestantse Theologische Universiteit in Utrecht.
- voelt zich thuis in de breedte van de kerk, en wil er geen label op plakken.
Hoe ervaar je je roeping?
"Roeping betekent voor mij de overtuiging dat je het goede doet. Ik had vroeger nooit kunnen bedenken dat ik op deze plek zou terechtkomen. Dat ervaar ik als leiding van boven. Het is voor mij iets dynamisch: je bent als christen geroepen om te leven als leerling van Jezus. Daarin ga je een weg. Zeker bij het wisselen van baan denk je na over de richting die je moet inslaan. Als ik terugkijk zie ik een rode draad die verdergaat dan alleen die specifieke keuzemomenten.”
Wat heb je nodig om met vrucht en vreugde te werken?
“Dat ik echt ergens ‘voor kan gaan', en niet alleen werk voor mijn inkomen. Daarnaast vind ik goede relaties met anderen en een basis van vertrouwen belangrijk in mijn werk.”
Hoe zorg je ervoor dat je niet opbrandt?
“Sinds ik bij Epafras aan de slag ben, werk ik bewust weer op kantoor. Werk en privé zijn dan beter te scheiden. Als ik merk dat ik te veel tijd achter een scherm doorbreng, helpt het om een goed boek te pakken en te verdwalen in een verhaal.”
Welk onderdeel van je werk doe je het liefst?
“De bezoeken aan gedetineerden zijn altijd indrukwekkend. Ik vind het ook leuk om voor groepen te staan, en in een gemeente of op school iets te vertellen over het werk van Epafras. Voor mij is het dagelijkse kost, maar voor veel mensen staat het ver van hun bed. Het is mooi om dat dichterbij te brengen.”
Welke scholing heb je voor het laatst gevolgd?
“Een cursus leidinggeven. Daarin leerde ik te kijken naar mezelf, hoe ik reageer op anderen en in bepaalde situaties. Een erg leerzaam traject.”
Waar kan de kerk haar rol pakken in de verantwoordelijkheid voor medemens en schepping?
“Ik denk dat iedere lokale kerk moet kijken wat er in de eigen omgeving op haar pad ligt. Reageer op wat er gebeurt in je buurt en laat mensen daarin tot hun recht komen. Vanuit mijn eigen werk denk ik dan aan gedetineerden. Zij vormen een heel specifieke groep binnen onze samenleving, maar ze horen er wel bij. Jezus leert ons barmhartig naar hen om te zien. Onze overheid roept dat het gevangenisregime strenger en soberder moet. Dat klinkt ferm, maar het helpt niemand. Als je strenger straft, krijg je mensen die harder ‘afgerost’ zijn en niet toegerust op terugkeer in de samenleving. Welk probleem los je daarmee op? Als mensen hun straf hebben uitgezeten, moeten ze weer opnieuw kunnen beginnen. Als je als kerk je verantwoordelijkheid wilt nemen, dan moet je tegen dit soort stemmen opstaan en zeggen: hoor eens, dat doen we zo niet.”
Welk boek, welke serie, film of welke podcast raad je collega’s aan?
“De laatste jaren dat ik in Peru werkte heb ik een cursus gedaan naar aanleiding van ‘The Forgotten Ways’, een boek van Alan Hirsch, een missioloog uit de pinksterbeweging. Hij dwingt je om terug te gaan naar de betekenis van het evangelie. Veel kerken worstelen met vragen als ‘hoe krijgen we de kerkenraad voltallig’ of ‘hoe houden we ons gebouw in stand’. Het boek leert je op een nieuwe manier te kijken naar kerk en kerk-zijn in deze tijd.”
Is er een bijbeltekst die met je meegaat?
“Filippenzen 4:4: ‘Laat de Heer uw vreugde blijven; ik zeg u nogmaals: wees altijd verheugd.’ Deze tekst stond centraal in mijn intredepreek. Het gaat over vreugde. Ik vind dat de kern van waar het in de kerk om draait. Er spreekt hoop uit het evangelie. De vreugde in Christus is iets dat blijft staan, ook als het leven zwaar wordt. Het zorgt ervoor dat mensen in de meest bizarre omstandigheden niet verzuren. Tijdens bezoeken aan gedetineerden merk ik dat zij ondanks alles soms ook een bepaalde rust mogen vinden. Ze dragen het omdat ze putten uit de bron van het geloof.”
Wat hoop je voor de toekomst van de kerk?
“Dat er meer vanuit de vreugde wordt gedacht en minder vanuit hokjes en vakjes. Er is zoveel dat ons samenbindt! Vandaaruit kun je zoeken naar een eenvoudige manier van kerk-zijn waarin je zonder schaamte of terughoudendheid het geloof met elkaar kunt delen. Ik hoop op een kerk die op een frisse manier openstaat voor ‘buiten’. We moeten niet vasthouden aan wat geweest is. De kerk is niet het gebouw of de predikantsplaats, maar de plek die je terugbrengt naar de kern van het evangelie.”
>> Matthijs Geluk schreef mee aan de overdenkingen in de veertigdagentijdkalender van de Protestantse Kerk. Wil jij ook bewust toeleven naar Pasen? Meld je aan voor de online veertigdagentijdkalender, en ontvang elke dag nieuwe inspiratie in je mailbox.
