De toekomst van de gemeente houdt veel kerkenraden bezig. De zorg vanwege krimp kan moedeloos maken en tot verkramping leiden. Met het onderzoeksinstrument Nieuw Kerkelijk Peil gaan gemeenten de toekomst in met een ander perspectief.
Nieuw Kerkelijk Peil
Krimp in ledenaantallen, in betrokkenheid van jongere generaties, in financiële mogelijkheden, in beschikbare menskracht voor taken en ambten; het geeft weinig hoop voor de toekomst van de kerk. De visienota Van U is de toekomst reikt een ander perspectief aan, het perspectief van genade en van ontvankelijkheid voor wat God zijn kerk en gemeente geeft. Niet vanuit een optimisme dat de vaak complexe en lastige werkelijkheid ontkent, maar vanuit verwachting en hoop. Dit perspectief geeft ontspanning. Nieuw Kerkelijk Peil sluit aan bij dit perspectief.
Door de ogen van gemeenteleden
Dit diagnose-instrument start bij het goede dat aan de gemeente gegeven is en niet bij het ‘tekort’. Het gaat uit van een waarderende benadering van de gemeente. De meerwaarde daarvan is dat het onderzoek de gemeente helpt om dankbaar te zijn voor wie je als gemeente bent en voor wat je in huis hebt aan gaven en talenten. Het helpt je naar je eigen gemeente te kijken door de ogen van gemeenteleden, van jong tot oud.
Een pas op de plaats met het oog op de toekomst
Plaatselijke gemeenten zijn vaak druk met het overeind houden van de organisatie, en nemen onvoldoende tijd om verder vooruit te kijken. Nieuw Kerkelijk Peil dwingt je als gemeente om een pas op de plaats te maken, om de tijd te nemen voor een breed gedragen proces en een zelfonderzoek met het oog op de toekomst van de gemeente. Om van daaruit een langetermijnvisie en -strategie te kunnen bepalen.
Uit de praktijk: Appingedam
De Protestantse Gemeente Appingedam doorliep het onderzoeksproces rond Nieuw Kerkelijk Peil enkele jaren geleden. Aanleiding was destijds om de uitkomsten van de enquête te vergelijken met het beleidsplan van de gemeente: waren er misschien aanpassingen nodig in het beleidsplan?
Gemeentelid Bartjan Pennink was een van de vier werkgroepleden die het proces rond de enquête organiseerden. “We wilden zoveel mogelijk gemeenteleden de enquête laten invullen. We hebben aangegeven dat dit een kans was om mee te praten over waar we als gemeente naartoe willen.”
De uitkomst van de enquête is gebruikt als input voor het nieuwe beleidsplan. Daarnaast is aan kerkenraadsleden en leden van commissies en werkgroepen gevraagd wat al goed gaat in de gemeente en wat verbeterd kan worden. Ook legde de werkgroep haar oor te luisteren bij andere kerkgenootschappen en maatschappelijke organisaties in Appingedam, en bij de lokale overheid. Pennink: “We hebben gevraagd wat we kunnen betekenen voor de stad en wat we eventueel samen kunnen ontwikkelen. We willen als kerk midden in de samenleving staan.”
Dienstverlening bij Nieuw Kerkelijk Peil
Voordat je als kerkenraad besluit aan de slag te gaan met Nieuw Kerkelijk Peil, is het goed je te oriënteren. Dat kan op verschillende manieren, die hier nader worden toegelicht.
Bijvoorbeeld door het gratis aanvragen van het digitale werkboek of door deelname aan een webinar en een workshop.
Als het besluit tot deelname aan Nieuw Kerkelijk Peil is genomen, kan het onderzoek worden aangevraagd bij de Protestantse Theologische Universiteit. Er zijn dan nog twee begeleidende workshops: een om de werkgroep die het proces in de gemeente begeleidt op weg te helpen, en een om vervolgstappen te zetten, op basis van een analyse van het gemeenteprofiel dat je na het onderzoek als gemeente ontvangt.
Tijdens het landelijke Inspiratiefestival eind oktober op Terschelling is de workshop ‘Nieuw Kerkelijk Peil; waarderend werken aan toekomstgericht kerk-zijn’ te volgen, met onder meer een lezing van prof. Henk de Roest over de insteek en opbrengsten van dit onderzoeksinstrument en een interview met een vertegenwoordiger van een gemeente die met Nieuw Kerkelijk Peil gewerkt heeft.
